132 Riverside

ตรุษจีนปีนี้ฉันมีโอกาสได้ไปเยี่ยมบ้านเกิดที่นครปฐม เราไปวันไหว้ ฉันและแม่อดีตสามีออกจากบ้านค่อนข้างสาย จึงไปทันเฉพาะช่วงบ่ายซึ่งเป็นการไหว้บรรพบุรุษ ฉันเข้าครัวช่วยหยิบจับหั่นอีกเช่นเคย เคยมีคนสนิทตั้งข้อสังเกตว่าไม่ว่าฉันจะอยู่ที่ไหนเวลาส่วนมากก็มักจะอยู่แต่ในครัว ปัจจุบันฉันพยายามแยกครัวในบ้านให้เป็นที่ทำขนมอบจะได้ดูไม่เป็นครัวที่เรามักนึกถึงอาหารคาวนักเพื่อจะได้รู้สึกว่าได้ออกจากครัวบ้าง ฉันเป็นลูกคนจีนที่มีเชื้อสายไทยเพียงน้อยนิด อากง(ปู่) อพยพมาจากประเทศจีนโดยเรือเหมือนที่เคยได้ฟังมาอย่างไรอย่างนั้น ซึ่งฉันก็ภาคภูมิใจในตัวท่าน ด้วยความใจดี เป็นคนดี อาจเป็นเพราะฉันผูกพันกับท่านมากเพราะใกล้ชิดกันมาตั้งแต่ฉันยังเล็ก ปีนี้ได้เจอพี่ ๆ น้อง ๆ หลายคนอยู่เพราะตรงกับวันหยุดพอดี

เราทำอาหารคาวสิบกว่าชนิด เป็ดพะโล้ ไก่ต้ม หมูสามชั้น ปลาหมึก ยังมีขนมเข่งและขนมเทียนและอื่น ๆ อีกมากมายเพื่อ ไหว้บรรพบุรุษ ฉันเป็นเพียงคนรุ่นค่อนข้างใหม่ที่ยังชอบวิถีชาวบ้าน ชอบให้มีอยู่ ซึ่งฉันอาจจะไม่ได้มีความรู้อะไรลึกซึ้งนักกับประวัติความเป็นมา อาจจะลองนึกภาพง่าย ๆ ถึงเด็กผู้หญิงชาวจีนที่โตมาจากครอบครัวจีนแท้ ๆ พ่อแม่และอากงอาม่าใช้ภาษาจีนแต้จิ๋วเป็นส่วนใหญ่เพราะอยากให้ลูกหลานซึมซับและพูดได้ ใกล้ ๆ บ้านมีศาลเจ้าใหญ่ ฉันได้นั่งดูงิ้วช่วงปีใหม่ทุกปีแม้จะดูไม่รู้เรื่องนักแต่ก็ชอบ ความทรงจำที่ไม่ค่อยดีนักเกี่ยวเนื่องกับเรื่องนี้คือ ภาษาไทยสมัยประถมฉันไม่ดีถึงขนาดฉันลำดับญาติคนไทยไม่ได้ขณะทำข้อสอบ และน้อยครั้งนักที่จะได้ไปทำบุญที่วัดเพราะเราไหว้เจ้ากันตลอดปีตามวาระต่าง ๆ

หลังจากไหว้บรรพบุรุษเสร็จแม่ก็เริ่มเข้าครัวอีกครั้งเพื่อจัดแจงจัดอาหารให้ลูก ๆ บางคนที่จะไม่ได้อยู่ร่วมรับประทานอาหารเย็น ปกติในวันขึ้นปีใหม่ชาวจีนนี้เราจะรับประทานอาหารเย็นด้วยกันนานเป็นพิเศษ เตี่ยมักจะดื่มฉลองในโอกาสพิเศษแบบนี้ ตอนเราพี่น้องเด็ก ๆ เราอ้อนขอชิมเหล้ากันบ้างอ้างว่าเพื่อเป็นการศึกษา เตี่ยขำเวลาเห็นเราทำหน้าเหยเก

ฉันไม่ได้ช่วยลงมือผัดเพราะมีน้องชายสุดท้องซึ่งรักการทำอาหารช่วยเป็นหลัก อดีตสามีบอกว่าจับฉ่ายที่บ้านอร่อยที่สุด ฉันบอกว่าต้องตอนตรุษหรือสาร์ทถึงจะเด็ดสุดเพราะมีวัตถุดิบเยอะและหลากหลาย แม่ได้ยินแล้วก็ยิ้มแก้มปริ น้องบอกแม่ให้ใส่ต้นหอมลงไปในจับฉ่ายตอนใกล้เสร็จด้วย ตอนแรกแม่ลังเลนิดหน่อยเพราะปกติเราใส่เฉพาะขึ้นฉ่ายให้หอม ๆ เท่านั้น ฉันมีข้อสังเกตส่วนตัวอยู่นานแล้วเกี่ยวกับเรื่องการใส่ใบอะไรต่อมิอะไรในผัด ๆ ต้ม ๆ ของคนทั่วไป คือระยะหลัง ๆ บางช่วงที่ไม่ค่อยได้ทำอาหารรับประทานก็จะซื้อเอา รู้สึกว่าในอาหารผัดหรือต้มจืดหลายอย่างมากที่ใส่ต้นหอมผักชีโรยหน้า บ่อยครั้งที่ใส่ไปดิบ ๆ ไว้ข้างหน้าเช่นนั้นทำให้รำคาญใจได้เหมือนกัน เพราะโรยหน้าก็จริงแต่มันควรจะสุกแบบไม่มากยังเขียว ๆ ก็คือเราใส่ตอนท้ายก่อนจะปิดไฟเช่นเดียวกับการใส่ใบโหระพาพริกชี้ฟ้าในขั้นตอนสุดท้ายของการแกงเผ็ดหรือเขียวหวาน ไม่นานนักฉันก็เริ่มเบื่ออาหารซื้อสำเร็จพวกนั้นเพราะรู้สึกเหมือนกันไปหมดมีต้นหอมผักชีเหมือนกันหมด

อาหารจีนต้นตำรับที่เราทำกินกันมีความแตกต่างจากทั่วไปเช่น ต้มจืดหรือผัดบางอย่างเราจะไม่โรยหน้าอะไรเลย เพราะมันหอมอร่อยอยู่แล้วโดยที่เราไม่ต้องการให้กลิ่นอื่นมาบดบัง บางอย่างเราใส่ต้นหอมกับขึ้นฉ่าย ต้นหอมกับผักชี ต้นหอมหรือขึ้นฉ่ายหรือผักชีเพียงอย่างเดียว เช่นหมูผัดขิง ที่เราผัดรับประทานกันจริง ๆ คือเนื้อหมูดี ๆ เนื้อสันใส่ลงผัดหลังจากเจียวกระเทียมและขิงซอยให้หอม เชื่อไหมว่าการเหยาะซีอิ๊วขาวหรือดำแต่งสีนิดหน่อยในขั้นตอนการเจียวขิงนี้ ทำให้แตกต่างอร่อยยิ่งขึ้นไปอีก จานนี้เราไม่ใส่ผักชนิดอื่นอีกเลยเพราะเราจะเหยาะเหล้าจีนในขั้นตอนสุดท้ายให้หอม ๆ ต้มจืดหรือซุปก็มีหลายอย่างที่เราไม่ได้โรยหอมหรือขึ้นฉ่ายหั่นท่อน

เย็นนั้นฉันและแม่เยาว์ได้จับฉ่ายแสนอร่อยที่มีต้นหอมเพิ่มขึ้นมา และอาหารอีกหลายอย่างกลับมารับประทานที่บ้าน แต่เราก็สมัครใจอิ่มเพียงแค่กระเพาะปลากันคนละถ้วยเพราะกว่าจะถึงบ้านก็เกือบสองทุ่มแล้ว เหนื่อยกับการขับรถบ้างแต่ก็อบอุ่นและมีความสุข